---

Promoziun da linguas dal chantun Grischun

En il chantun Grischun è la diversitad linguistica fitg preschenta tant sin plaun instituziunal sco er sin plaun individual. Tranter ils chantuns plurilings è il Grischun l'unic chantun triling da la Svizra. Las linguas uffizialas tudestg, rumantsch e talian sa spartan ultra da quai en numerusas variantas dialectalas ed en differents idioms che vegnan er scrits.
 
Entaifer l'administraziun chantunala èn las cumpetenzas en il sectur da las «linguas chantunalas ed uffizialas» organisadas en moda decentrala. La Promoziun da linguas dal chantun Grischun è integrada en la Promoziun chantunala da la cultura. En vista a la situaziun speziala da la politica da linguas e da la cultura da linguas en il Grischun sustegna e sviluppa ella mesiras per mantegnair e per promover il rumantsch ed il talian sco er la trilinguitad chantunala. Sia basa legala è la lescha da linguas dal chantun Grischun ch'è entrada en vigur il 1. da schaner 2008.
 

Secturs da la Promoziun da linguas:

• La Promoziun da linguas sustegna mesiras da terzas persunas en il sectur da la promoziun da linguas (projects per promover las linguas).
• Medemamain sviluppa e tgira ella sezza projects per mantegnair e per promover il rumantsch ed il talian sco er la trilinguitad chantunala.
• La Promoziun da linguas è il post da contact cun il Cussegl da l'Europa, cun la Confederaziun, cun las instanzas chantunalas, cun las organisaziuns linguisticas sco er cun ils districts, cun ils circuls e cun las vischnancas (per dumondas generalas davart las linguas).
• Ultra da quai è ella il post da documentaziun e d'infurmaziun per la cuntrada linguistica grischuna sco er per la politica chantunala en il sectur da las linguas naziunalas ed uffizialas.

 

Projects per promover las linguas:

La basa legala per las contribuziuns federalas e chantunalas che vegnan pajadas per la promoziun da linguas è – sin plaun federal – la lescha davart las linguas naziunalas e la chapientscha tranter las cuminanzas linguisticas; sin plaun chantunal è quai la lescha da linguas. Actualmain vegnan sustegnids ils suandants secturs:

• posts da servetsch chantunals: chanzlia chantunala (servetsch da translaziuns), chasa editura per meds d'instrucziun, Scola chantunala, Scola auta da pedagogia;
• instituziuns ordaifer l'administraziun: Lia Rumantscha, Pro Grigioni Italiano, Agentura da Novitads Rumantscha;
• projects per promover las linguas tenor l'art. 12 da la lescha da linguas.

Projects per promover las linguas èn projects culturals che furneschan prestaziuns spezialas a favur dal rumantsch e dal talian sco linguas minoritaras periclitadas e/u dischavantagiadas, plinavant er projects culturals che gidan a mantegnair ed a promover la trilinguitad chantunala ed a meglierar la chapientscha vicendaivla. Sco petentas e petents vegnan en dumonda instituziuns culturalas, linguisticas e politicas sco circuls u vischnancas, dentant er instituziuns privatas.

---