19. November 2016

Il foss da la rösti

L’expressiun «il foss da la rösti» caracterisescha d’ina vart la mentalitad differenta dals Svizzers tudestgs e dals Romands, da l’autra vart identifitgescha ella il conflict latent en Svizra tranter la maioritad da lingua tudestga e la minoritad francofona.

Gugent vegn il foss da la rösti mess a pèr cun il curs da la Saane (Sarine per franzos) a Friburg, cumbain ch’el – en ina realitad topografica supponida – cumpigliass natiralmain l’entir cunfin linguistic tranter la Svizra tudestga e la Svizra romanda.
 
La noziun vegn utilisada regularmain – er a moda artifiziala – en connex cun votaziuns dal pievel, sch’il cumportament da votar divergescha d’ina regiun linguistica a l’autra. Sch’ins guarda pli exactamain, dat en egl che la duas regiuns linguisticas na pon però savens betg vegnir consideradas sco blocs cumpacts che voteschan mintgamai a moda unifurma. En blers cas sa tracti plitost d’in cuntrast tranter la citad e la champagna. Per franzos discurr’ins dal reminent d’ina tenda da la rösti (rideau de rösti) u d’ina saiv da la rösti (barrière de rösti). Las medias francofonas ed italofonas dovran però adina pli savens il term tudestg.
 
L’emprova da francar tenor l’exempel dal foss da la rösti er in foss da la pulenta – che caracterisass las differenzas culturalas e linguisticas tranter la Svizra taliana e la Svizra tudestga – n’ha fin ussa betg gì il medem success.

DOCUMENTS, PUBLICAZIUNS:

Christophe Büchi, Röstigraben. Das Verhältnis zwischen deutscher und französischer Schweiz – Geschichte und Perspektiven, NZZ, Zürich 2000, ISBN 3-85823-812-0

CATEGORIA: Dossiers
TAGS:
3 KOMMENTARE


Commentaris

P.pl. endatar in commentari.

P.pl. controllar Vossas indicaziuns.

Vossa adressa dad e-mail na vegn betg publitgada.

Christine Matthey am 6. August 2018, 12:52

Link zum Artikel der NZZ: „So ist die Mehrsprachigkeit in der Schweiz entstanden“: https://www.nzz.ch/schweiz/wie-sich-romanen-und-germanen-nahe-kamen-ld.1406748

Florin, Andri am 5. August 2018, 15:39

Der NZZ-Artikel zum 1.Aug. 2018 über die Entstehung der Sprachengrenze war fällig, einem Einwanderer sinnfällig. Die beschriebene gemeinsame Grundlage der Schweiz hilft zum besseren Verständnis, so wird die Eidgenossenschaft historisch plausibel und nachvollziehbar, sie ist nicht mehr so ganz willkürlich wie bisher immer wieder vorgestellt.

Baier J. am 15. Januar 2018, 9:04

Eine Auftrennung in zwei eigene Staaten würde das Minderheitsproblem der französischen Schweiz aufheben. Meines Erachtens eine Idee, welche diskutiert werden darf.

Mussar tut ils commentaris